Een maandag in het huisje en in de kliniek

Vanmorgen ging rond half 7 de wekker bij iedereen, of werden we wakker door de mooie natuurgeluiden van een haan of ezel. We begonnen de dag en gingen ons aankleden. We aten als ontbijt de zelfgemaakte yoghurt (ja van water, melkpoeder en twee scheppen yoghurt maken we hier onze eigen yoghurt!). Om 07.39u gingen we de deur uit en waren we op tijd voor devotion, waarbij we een gedeelte lazen uit 1 Petrus 1.

Het is weer de eerste werkdag van deze nieuwe werkweek, dus dat betekent dat iedereen naar een andere plek/afdeling ging. We overlegden met z’n vieren en kwamen tot een verdeling. Ik zou naar care side gaan, wat voor mij de eerste keer was.

Van care side wist ik alleen dat daar de patiënten met hiv komen voor controle en medicatie en dat er veel in boeken wordt geschreven waarin alles bijgehouden wordt. Ik had er zin in en was benieuwd wat ik allemaal mocht doen, wat ik tegen zou komen en wat ik de komende twee weken daar zou leren!

Wanneer patiënten binnenkomen, worden eerst hun vitale functies gemeten. En eventueel een verwijzing naar het laboratorium voor een test: Hb en/of CD4. Hier was ik het eerste halfuur aanwezig. Ik hielp met het uitzoeken of er bij de patiënt vandaag een test gedaan moest worden. Dit wordt gedaan aan de hand van de file van de patiënt: het patiëntendossier dat op papier in een snelhechter zit. Hierin staat onder andere alle informatie van de patiënt, gedane testen, resultaten hiervan en medicatie. Daarin kun je ook aflezen of de patiënt voor Hb getest moet worden (gebeurd 1 keer in de 3 maanden) of voor een CD4-test (1 keer in het halfjaar).

Daarna hielp ik de verpleegkundige in de spreekkamer. Daar komt de patiënt langs, nadat de eventuele test is afgerond, en wordt er gevraagd naar de gezondheid en medicatie. Wat bijzonder is, is dat er in deze spreekkamer twee verpleegkundigen zitten, met dus twee patiënten, dus niet iedere patiënt heeft privacy zoals we dat wel in Nederland kennen. Door te vragen of de patiënt last heeft van DVCF (diarrhea, vomiting, coughing, fever = diarree, overgeven, hoesten, koorts) kan gescreend worden op TB (tuberculose). HIV en TB zijn namelijk nauw aan elkaar verbonden; iemand met HIV heeft een groter risico op het krijgen van TB. Als deze vraag met nee wordt beantwoord, heeft de patiënt geen verdenking op TB. Daarna wordt gevraagd naar de medicatie van de patiënt en worden de overgebleven tabletten geteld. Het is afhankelijk van de patiënt of hij/zij elke maand, twee maanden of drie maanden terug moet komen. Bijvoorbeeld bij zwangerschap, net na de bevalling, nieuwe patiënt of niet stabiele gezondheid kan gekozen worden om de patiënt sneller weer te laten komen voor controle. Er worden meerdere papieren voor administratie in de boeken, medicatievoorschriften en het patiëntendossier in de file bijgehouden hoe het met de patiënt gaat en welke medicatie hij/zij krijgt. Soms krijgt de patiënt nog een kleine voorlichting, naar aanleiding van bijvoorbeeld gewichtsverlies, nog te veel tabletten over dan dat eigenlijk zou moeten of aan zwangere vrouwen de risico’s voor hun kindje uitleggen.

Het was vandaag niet heel druk met patiënten die op afspraak kwamen, dus kon ik 10.45u pauze nemen van een halfuurtje. Ik ging naar ons huisje en ging even lekker zitten met wat drinken en eten.

Toen ik weer terug kwam bij care side, werd mij gevraagd of ik mee wilde naar het ziekenhuis in Bwiam. Dit is een meer gespecialiseerder ziekenhuis en een overheidsziekenhuis. Ik was hier nog niet eerder mee naar toe geweest, dus juist interessant, dus stapte ik bij in de ambulance. Samen met de verpleegkundige. De patiënten die wij moesten overbrengen was een vrouw die een miskraam had gehad maar nog niet alles uit de baarmoeder was gekomen (zij was eerst ook bij ons op afspraak geweest bij care side). De andere patiënte was een meisje met uitdrogingsverschijnselen. Dit ziekenhuis ziet er anders uit, maar juist ook mooi om te zien hoe beide ziekenhuizen samenwerken met elkaar. De patiënten werden op hun afdeling gebracht en de verpleegkundige deed de overdracht aan de verpleegkundige daar. Wij konden weer terug. Op de terugweg namen we jongeren mee die naar school toe moesten en langs de kant van de weg stonden te liften. Zij mogen met ons mee!

Terug bij de kliniek ging ik weer terug naar care side. Daar vulde ik op de computer de files-gegevens in. Dit is eigenlijk het enigste was met de computer gedaan wordt. Gelukkig kon ik dit nu doen, want dat lukt niet altijd, omdat de stroom ook regelmatig uitvalt. In dit document op de computer worden de afspraken en testen ook bijgehouden, maar dan van alle patiënten bij elkaar. Daarna de files weer opgeruimd in de kast, bij de desbetreffende achternaam op goede volgorde.

Het was kwart voor 2 en ik was klaar voor vandaag, dus ging naar ons huisje toe. We gingen lunchen: macaroni. Mét verse groenten, want we waren zaterdag naar de markt geweest, dus konden van die aankopen genieten, heerlijk! En konden we met z’n vieren ook even lekker bijkletsen van de dag en dingen die we hadden gedaan of meegemaakt.

’s Middags ben ik bezig geweest met opdrachten voor school. Ik zat heerlijk buiten, met een Baboha ijsje (heerlijk fruitsap in een zakje), op die manier kon ik wel lekker bezig gaan. Ook had ik nog even afgewassen, gevideobeld, gekletst met de buren en een wasje gedaan. Ook eten we heel wat sinaasappels hier, want er staat een sinaasappelboom hier op de compound. Hier mogen we zoveel van pakken, oprapen, als we willen, voordat de vogels deze opeten of kinderen uit het dorpje langskomen. Deze sinaasappels zijn heel lekker en anders dan in Nederland, wat geler en zuurder. We zeiden ook wel dat het wat tussen de sinaasappel en de lemon in zit qua smaak.

Voor ‘s avonds hoefden we niet voor onszelf te koken, omdat we op maandag in Blue House eten, samen met de buren en anderen die hier (tijdelijk) wonen. We aten rijst met bonen en varkensvlees, met een verse salade. En Gambiaanse pancakes bij de koffie en thee na. Deze maaltijden zijn altijd erg gezellig, nu extra want de meeste van onze buren waren dit weekend en vorige week ook weg, dus het was rustig rondom ons huisje, nu waren de laatste vandaag nog weer terug gekomen, dus we konden heerlijk bijkletsen.

Onze dag was weer voorbij en zo ging iedereen naar bed om te slapen.